✿ Kafejka Seniora ✿

W dawnych czasach marzenie o zdobyciu umiejętności tworzenia filmu było najczęściej marzeniem poza zasięgiem możliwości dla większości z nas. Czas jednak płynie. To z kolei pociąga za sobą pewne skutki. My dojrzeliśmy, a postęp techniczny ułatwia wiele rzeczy. Tymczasem marzenia najczęściej pozostały niespełnione. Czas to zmienić. Jeśli marzenia o tworzeniu filmów dalej się tlą, to już pora je spełnić. Nie ma na co czekać. Teraz jest odpowiedni czas. Komputery sprawiły, że tworzenie i publikowanie filmów stało się dziecinnie proste. Tak proste, że nie tylko dzieci sobie z tym poradzą, ale osoby starsze też.  Po pierwsze, w internecie są darmowe platformy do publikacji, takie jak Vimeo, YouTube i tym podobne. Jest ich kilka. Najbardziej popularna jest YouTube. Jest więc sens coś tworzyć, bo jest szansa, że dotrzemy do swojej publiczności. Po drugie - dostępne są proste, bezpłatne programy do montażu filmowego. Tych programów również jest kilka. Najpopularniejszym jest Wind...

Ogólnie wiadomo, że fotografia to malowanie światłem. Jeśli chodzi jednak o szczegóły to wiele osób nie bardzo czuje temat. Chodzi mi o powiązanie trzech parametrów. Czasu naświetlania, wielkości otworu przysłony, i czułości matrycy światłoczułej. Odpowiednie naświetlenie zdjęcia jest podstawą. A naświetlenie zależy od ilości światła padającego na materiał światłoczuły. Do tego należy wziąć pod uwagę warunki oświetleniowe sceny. Czy zdjęcie robimy na świeżym powietrzu, w oświetleniu naturalnym, czy w pomieszczeniu przy lampach, lub świecach. I dopiero łączne dostosowanie czasu otwarcia migawki, liczby przesłony i czułości matrycy do warunków oświetlenia  Problem naświetlenia, lub inaczej - ekspozycji, to powiązanie trzech różnych rzeczy, których związek opiera się na ilości światła. Dla wielu seniorów fachowe słownictwo i opis procesu naświetlania, mogą być zbyt abstrakcyjne i niezbyt czytelne. Zastanawiałem się jak można to zagadnienie opracować posługując się analogią. Jak...

Samowyzwalacz jest stosowany zazwyczaj w dwóch różnych sytuacjach. Przyczyny tych sytuacji są całkowicie odmienne, i cel stosowania samowyzwalacza też się różni. Dlatego wartości opóźnienia momentu wykonania zdjęcia w stosunku do momentu naciśnięcia spustu ustawia się na różne wartości. Najczęściej są to wartości 10 lub 2 sekundy. Przy stosowaniu samowyzwalacza spust naciskamy jednorazowo, do samego końca. Kiedy robimy zdjęcie bezpośrednio, to spust przyciskamy na dwa etapy - najpierw do połowy, a po chwili do końca. Jest to konieczne, aby aparat mógł dokonać pomiarów odległości i oświetlenia, zanim otworzy migawkę. Jeśli używamy samowyzwalacza, to migawka otwiera się i tak z opóźnieniem, a procesor aparatu ma wystarczająco dużo czasu na dokonanie kalkulacji parametrów zdjęcia.

Dla wielu seniorów słowo “selfie”, użyte w tytule, może być niezrozumiałe. Nie ma się temu co dziwić. Pochodzi ono z języka angielskiego, i nawet w tym języku jest bardzo nowe. Niesamowity postęp technologiczny, którego doświadczamy kształtuje język. Wprowadza do niego nowe pojęcia i nazwy. Doskonałym przykładem jest właśnie “selfie”. Tłumaczenie na język polski, według źródłosłowu, jest w zasadzie niemożliwe. Wywodzi się od słowa jaźń, “ja sam” - po angielsku “self”. Dodanie końcówki “-ie” jest zdrobnieniem. Nawet nie wyobrażam sobie, jak można byłoby w języku polskim utworzyć zdrobnienie od słowa jaźń. Dlatego sądzę, że - tak jak w wielu innych przypadkach - najlepiej przyswoić nowe słowo w gotowej formie. Tym bardziej, że jest krótkie i łatwe do wypowiedzenia. Reasumując “selfie” to pojęcie związane z fotografowaniem, i dotyczy takich zdjęć, które fotograf zrobił sam sobie. 

Właściwie to nie chodzi tutaj o psa. Ogólnie chodzi o problemy związane z fotografowaniem szybko poruszających się obiektów.  Pamiętamy wszyscy sceny ze starych filmów, a nawet wydarzenia z własnego dzieciństwa, kiedy robiło się tzw. fotografie rodzinne. Dawniej aparaty fotograficzne nie były na wyposażeniu każdego gospodarstwa domowego. Zresztą obsługa ich była na tyle skomplikowana i niewygodna, że wymagała specjalnego zachodu. Dlatego w przypadku wydarzeń rodzinnych, godnych upamiętnienia np. chrzciny, komunia, ślub itp. grupka modeli udawała się do zakładu fotograficznego. Tam pan fotograf komponował z grupki uczestników nieruchomą bryłę. Wobec dzieci, które z natury rzeczy są ruchliwe stosowano trik psychologiczny. Polegał on na tym, że fotograf zapowiadał, że z obiektywu za chwilę wyleci ptaszek. A dzieci, z rozdziawionymi buziami, stawały jak słupy soli, i gapiły się prosto w obiektyw. W oczekiwaniu wydarzenie, o którym dorośli doskonale wiedzieli, że nie nastąpi....

Co powinien zrobić fotograf, aby zdjęcie było ostre? Po pierwsze zmierzyć odległość do celu zdjęcia i ustawić ostrość. Ustawienie ostrości zdjęcia, to takie ustawienie soczewek, kiedy promienie świetlne odbite od jednego punktu na obiekcie, po przejściu przez soczewki padają na jeden punkt na matrycy światłoczułej. Wtedy taki obraz jest ostry, ale dotyczy to tylko określonej odległości. W odległości mniejszej, i większej od najlepszej ostrości, jakość obrazu stopniowo się pogarsza. Objawia się to jakby coraz większym zamgleniem. Aby lepiej uzmysłowić na czym polega problem z ostrością zdjęcia posłużę się okiem ludzkim. Ludzie w pewnym wieku zaczynają mieć kłopoty z czytaniem. Widzą literki niewyraźnie, nie mogą skupić wzroku na tekście. Muszą odsuwać pismo na odległość ręki, ale przy małych literach, znowu to powoduje, że nie można przeczytać. Jaka jest tego przyczyna? Otóż, soczewka oka ludzkiego jest elastycznym okrągłym woreczkiem, wypełnionym cieczą. Do soczewki przyczepio...

Przygotowując kurs fotografii przeczytałem i przejrzałem mnóstwo materiałów. Artykuły na blogach fotograficznych, filmiki instruktażowe na różnych kanałach. Ogrom informacji zaczął mnie przygniatać. Postanowiłem maksymalnie odrzucić filozofowanie, a zostawić tylko konkrety. Ze wszystkich poradników, artykułów i innych źródeł eliminowałem nadmiar informacji. Przekuwałem na formę maksymalnie skrótową. I oto do czego doszedłem. Po prostu - wystarczą dwie czerwone strzałki i dosłownie kilka słów. Oczywiście uczestniczki i uczestnicy Internetowego Kręgu Przyjaciół Biblioteki INTELIK chcą zgłębić temat bardziej dogłębnie. Nasze zajęcia fotograficzne będą trwały więc do końca roku 2015. Przewidziane są też ćwiczenia praktyczne, więc działania te powinny zaowocować wysypem ciekawych fotografii.

Kiedy nie mamy zaplanowanych konkretnych ujęć, ze specjalnie określonymi warunkami, oświetleniem, aranżacją sceny, itp. to najlepiej włączyć w aparacie automatyczne ustawienia. Nowoczesne aparaty są wyposażone nawet w tak zwaną automatykę inteligentną. Systemy takie dostosowują ustawienia aparatu na podstawie wypracowanych algorytmów przy użyciu wydajnych procesorów. Ale tak, mówiąc zwykłym językiem, o co w tym wszystkim chodzi? 

Przez lwią część życia pędzimy zapracowani, zajęci rodziną i codziennymi sprawami. Nie zauważamy pięknych rzeczy w naszym otoczeniu, bo nie mamy czasu na kontemplowanie ich urody. Mnóstwo chwil mija niepostrzeżenie. W wielu wypadkach dopiero na emeryturze mamy trochę czasu na rozejrzenie się wokół. I wtedy wiele osób chwyta za aparat fotograficzny. Przychodzi - jakże ludzkie pragnienie utrwalenia zwłaszcza pięknej chwili, żeby trwała wiecznie, ale rzadko kiedy fotografie ukazują to, “co nam w duszy gra’. Zgodnie ze starym przysłowiem angielskim - “the beauty is in the eye of the beholder” - piękno jako takie nie istnieje. Powyższe zdanie po polsku znaczy bowiem - “piękno jest w oku patrzącego”. Jest to prosta konstatacja faktu, że jeśli nie ma obserwatora, to nie ma piękna jako takiego. Piękno jest wymysłem ludzkim, i w umyśle przebywa. W języku polskim też jest powiedzenie przenoszące podobny ładunek znaczeniowy - “nie to jest ładne, co jest ładne, ale to co się k...

W edycji obrazów, a bardziej ogólnie rzecz biorąc w grafice komputerowej występuje słowo tekstura. Tekstury są to obiekty, które używamy w trakcie tworzenia grafiki.  W Wikipedii można łatwo znaleźć informację na ten temat. Niestety artykuł napisany językiem fachowym może być trudno przyswajalny przez osoby nie korzystającej wcześniej z edukacji w zakresie informatyki. 

Na dzisiejszych zajęciach INTELIK ćwiczyliśmy różne efekty z iPiccy w zakładce edycji podstawowej. W celu utrwalenia wiadomości i nabrania wprawy wielokrotnie wykonywane były te same czynności. Odnosiły się one jedynie do różnych efektów. Ponieważ efektem tych działań było kilka zdjęć różniących się zastosowanymi efektami, to aż prosiło się, żeby ułożyć je w pokaz slajdów. Po wrzuceniu do Movie Makera i podłożeniu muzyki powstał krótki filmik.  W Internecie dostępnych jest wiele darmowych programów do obróbki zdjęć. Wszystkie działają na podobnej zasadzie, ale występują między nimi też różnice. Nie można jednak wszystkich się uczyć jednocześnie, więc na zajęciach w Miejskiej Bibliotece Publicznej będziemy posługiwali się iPiccy, do czasu aż większość uczestników będzie “w ciemno” posługiwać się tym edytorem.. Później będziemy próbować kolejne programy. Będzie to o tyle łatwe, że funkcje powtarzające się będą już znane. Być może nowość będzie polegała tylko na odmiennych tła...

W trakcie kilku lat prowadzenia zajęć Akademii Seniora w MBP w Bolesławcu edytowanie fotografii jest stałym tematem. Rozpowszechnienie się smartfonów i aparatów cyfrowych powoduje, że fotografowanie staje się powszechną czynnością. Seniorzy pod tym względem nie różnią się od młodzieży. Zrobione “focie” można  oglądać na wyświetlaczu aparatu, ale jest to niewygodne. Samo “pstryknięcie” to jeszcze nie koniec. Trzeba obrazy skopiować z aparatu do pamięci komputera, żeby można było wyświetlać na monitorze. Czynność ta jest prosta i ćwiczymy ją w pierwszym etapie edukacji komputerowej.

Na spotkaniach INTELIK zrobiliśmy mocne wejście w edycję fotografii. Panie z zapałem dokonują sztuczek na zdjęciach. Oczywiście są to rzeczy dosyć zaawansowane i nie robi się ich na co dzień. Przydadzą się z pewnością w różnych filmach lub grafikach o zacięciu artystycznym. Natomiast, żeby także inni uczestnicy naszej społeczności komputerowej w bibliotece mogli spróbować swoich sił, postanowiłem, że edytor iPiccy przedstawię dosyć dokładnie i od początku W kolejnych wpisach będę krok po kroku przedstawiał funkcje i możliwości programu. Ale najważniejsze nie będzie zapamiętanie gdzie i po co się klika. Struktura programu i konsekwentna organizacja poszczególnych narzędzi i zakładek pozwoli na domyślne stosowanie efektów, bez konieczności omawiania wszystkich szczegółów. Każdy będzie mógł sam domyślić się jak co działa, i spróbować własnej inwencji.

W grupie filmowej w Internetowym Kręgu Przyjaciół Biblioteki przechodzimy do kolejnego etapu naszych działań. Więcej uwagi poświęcimy teraz obróbce fotografii. Już odbyły się pierwsze zajęcia dotyczące edycji fotografii. Osoby, które nie miały okazji pracować z edytorem fotografii, często nie mają wyobrażenia co można zrobić ze zdjęciem. Nie chodzi o upiększanie siebie na zdjęciu, ale o nadanie zdjęciom wymiaru artystycznego. W dzisiejszych czasach aparaty cyfrowe są szeroko dostępne, a automatyczne ustawienia parametrów wykonania zdjęcia powodują, że amator fotografii skupia się na wykadrowaniu. Profesjonalni twórcy obrazów malowanych światłem najczęściej wolą ustawiać wszystko ręcznie. Chcą mieć kontrolę nad naświetleniem, nasyceniem, ostrością, głębią ostrości, balansem bieli. Większość ludzi robi jednak zdjęcia zgodne z ustawieniami automatycznymi. Posiadanie umiejętności obsługi edytora pozwala na osobistą ingerencję w ostateczny wynik artystyczny zdjęcia, już po jego zrobieni...

Pomimo nadejścia wiosny astronomicznej pogoda nas nie rozpieszcza. Jeszcze jest chłodno, a wegetacja roślin spowolniona. Troszkę jeszcze mało się czuje tej wiosny. Jednak Święta Wielkanocne za pasem, i ani się obejrzymy jak wszystko dookoła się zmieni.  W Internetowym Kręgu Przyjaciół Biblioteki też zmieniamy tematy. Seria filmików z bałwankami jest już prawie zakończona, więc chciałbym przybliżyć troszkę to, czym będziemy się zajmować po Świętach.  Tempo działania w ostatnim czasie było bardzo mocne i szybkie. Otrzymałem sporo sygnałów, żeby wrócić do programów, nad którymi już wcześniej pracowaliśmy. Programy do edycji zdjęć i wideo są na porządku dziennym, ale kilka osób zaproponowało rodzaj powtórki. Oczywiście jest zrozumiałym fakt, że jeśli się przez kilka miesięcy nie wraca do jakichś czynności, to po prostu wypadają z pamięci.

Utrwalenie chwili, zatrzymanie przemijania było odwiecznym dążeniem ludzi. Najbardziej nadawały się do tego techniki polegające na stworzeniu obrazu. Obrazu rzeczy, osoby lub osób, wycinka przestrzeni i momentu w czasie. Przejawiało się to już w czasach kiedy ludzie mieszkali w jaskiniach. Dzięki temu możemy odczytać przekaz naszych przodków nawet sprzed 30 tysięcy lat. Później pojawiają się coraz bardziej wyrafinowane techniki tworzenia obrazów. Niestety z okresu starożytnego nie zachowało się wiele form graficznych w dobrym stanie. Bardziej znane są prace rzeźbiarskie. Forma zaklęta w kamieniu okazała się bardziej trwała, aniżeli barwniki i materiały podkładowe używane w malowidłach. Najtrwalszą formą malarstwa okazały się freski. Dzięki temu możemy sobie uzmysłowić, że bogaci starożytni prowadzili życie nie odbiegające daleko od konsumpcjonizmu. Malowanie wymaga umiejętności i talentu. Malarz musi mieć wiedzę na temat farb, kolorów struktury, proporcji itp. Sama wiedza t...

Gify to małe ruchome obrazki wyświetlane najczęściej na stronach internetowych. Zasada działania gifu polega na złożeniu kilku zdjęć – każde różni się nieco od pozostałych – i wyświetlaniu po kolei w krótkich odstępach czasu.  Być może pamiętacie z dzieciństwa zabawki z kartką i ołówkiem, gdzie poruszając szybko ołówkiem tak, żeby raz była widoczna, raz druga karteczka uzyskać wrażenie ruchu.

Na stronach internetowych zdjęcia możemy oglądać również w wersji ruchomej. Są to zdjęcia z rozszerzeniem .gif. Różnią się od typowych zdjęć w formacie .jpg, tym że zawierają ruchome elementy. Ruch na tych zdjęciach jest bardzo krótki, ale powtarza się w pętli czasowej. Jest cykliczny i trwa zaledwie do kilku sekund. Niektóre rodzaje ruchu bardzo dobrze nadają się do przedstawienia na gif-ach. Jak przekształcić zwykłe zdjęcie w gif, tak żeby można było później pokazać znajomym w internecie? Jest to często zadawane pytanie.